Acta Microbiologica Hellenica 2013 (Volume 58, Issue 3)

Επιδημιολογική και εργαστηριακή διερεύνηση επιδημίας γαστρεντερίτιδαςαπό Norovirus σε Γενικό Νοσοκομείο

Ε.Κουσούλη1, Ο. Ζαρκωτού1, Δ. Καραγεωργόπουλος1, Ν. Σπανάκης2, Γ. Βρυώνη2, Γ.Χρύσος1, Σ. Δριμής1, Θ. Γρίβας3, Δ. Βουτσινάς1, Α. Τσακρής2, Κ.Θέμελη-Διγαλάκη1

1 ΕπιτροπήΝοσοκομειακών Λοιμώξεων, Γ.Ν. Πειραιά “Τζάνειο”

2 ΕργαστήριοΜικροβιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών

3 Ορθοπεδική Κλινική,Γ.Ν. Πειραιά “Τζάνειο”

Σκοπός της μελέτης ήταν η αναφορά της επιδημιολογικής και εργαστηριακής διερεύνησηςσυρροής κρουσμάτων γαστρεντερίτιδας στην Ορθοπεδική Κλινική του Γ.Ν.Π.«Τζάνειο»τον Απρίλιο του 2011,καθώς και της αποτελεσματικότητας των μέτρων ελέγχου. Με την παρέμβαση τηςΕπιτροπής Νοσοκομειακών Λοιμώξεων ελήφθησαν άμεσα μέτρα περιορισμού τηςεπιδημίας. Συγκεκριμένα, μελετήθηκαν όλες οι περιπτώσεις ασθενών, συνοδών καιπροσωπικού με συμπτώματα εμέτου και/ή διάρροιας. Συλλέχθηκαν επιδημιολογικέςκαι κλινικές πληροφορίες από όλους τους νοσηλευόμενους στην κλινική κατά τοσυγκεκριμένο χρονικό διάστημα και από το προσωπικό. Διερευνήθηκε η ύπαρξηπαρόμοιων περιστατικών στα υπόλοιπα νοσηλευτικά τμήματα. Εστάλησαν δείγματακοπράνων για καλλιέργεια, πραγματοποιήθηκε αναζήτηση ιικών αντιγόνων καιτοξίνης Clostridium difficile.Συνολικά προσβλήθηκαν 21 άτομα (10 ασθενείς, 8 μέλη του προσωπικού και 3 συνοδοί ασθενών). Όλοι οι προσβληθέντες εμφάνισαν διαρροϊκές κενώσεις, 6 ανέφεραν και εμέτους, ενώ ένας ασθενής παρουσίασε πυρετό. Η διάρκεια των συμπτωμάτων ήταν 1-3 ημέρες και η βαρύτητα ήταν ήπια. Δεν διαπιστώθηκε προέλευση της επιδημίας από κατανάλωση μολυσμένου τροφίμου ή νερού. Οι καλλιέργειες κοπράνων για εντεροπαθογόνα βακτήρια ήταν αρνητικές. Η αναζήτηση των ιικών αντιγόνων και η μοριακή επιβεβαίωση με RT-PCR ανέδειξαν ως αιτιολογικό παράγοντα τον Norovirus. Έγιναν συστάσεις για αυστηρή εφαρμογή της υγιεινής των χεριών και των προφυλάξεων επαφής. Πραγματοποιήθηκε επιμελής καθαρισμός όλων των επιφανειών που βρίσκονταν στο χώρο των προσβληθέντων με διάλυμα υποχλωριώδους νατρίου και καλός αερισμός των θαλάμων. Περιορίστηκε το επισκεπτήριο και τα προσβεβλημένα άτομα του προσωπικού απείχαν από την εργασία τους έως την πλήρη αποδρομή των συμπτωμάτων. H επιδημία διήρκεσε 10 μέρες και έκτοτε δεν αναφέρθηκαν νέα περιστατικά. Η νοσοκομειακή διασπορά του norovirusπιθανολογείται ότι οφείλεται σε εισαγωγή του ιού από ταυτόχρονη επιδημία στην κοινότητα. Η επιδημιολογική επιτήρηση συνέβαλλε στον άμεσο περιορισμό της επιδημίας.

Νέο είδος Emericella από νύχια χεριών ασθενούς με ονυχόλυση. Νέο ευκαιριακά παθογόνο;

Μ. Δρογκάρη-Απειρανθίτου1, Α. Τραυλός2, Α. Τσακρής3, Γ. Πετρίκκος1

1Εργαστήριο Λοιμώξεων, Δ’ Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο “Αττικόν”, Εθνικό καιΚαποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

2 Α’Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο “Λαϊκό”, Εθνικό και ΚαποδιστριακόΠανεπιστήμιο Αθηνών

3Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό ΠανεπιστήμιοΑθηνών

Παρουσιάζεταιπερίπτωση ασθενούς με σημεία ονυχόλυσης στα περισσότερα νύχια των χεριών.Πρόκειται για άνδρα 38 ετών, κατά τα άλλα υγιή, χωρίς επιβαρυντικούς παράγοντεςή κάποια εμφανή ανοσοκαταστολή. Σε καλλιέργεια από ξέσματα των νυχιών σεSabouraud άγαρ αναπτύχθηκε

μύκητας ο οποίος μικροσκοπικά χαρακτηριζόταν από υφές και άφθονα Hulle cells. Στην ανακαλλιέργεια αναπτύχθηκε με τη μορφή αναμόρφου (ασπεργίλλου) με κονιδιοφόρους με διαφραγμάτια και κεφαλές με διπλή σειρά φιαλίδων. Μετά από περίπου 4εβδομάδες παρατηρήθηκε στο καλλιέργημα πληθώρα κλειστοθηκίων με ασκούς που περιείχαν ασκοσπόρια σε σχήμα αστέρα. Η αλληλούχιση των περιοχών ITS,β-τουμπουλίνης και καλμοντουλίνης του γονιδιώματος έδειξε 100% ομολογία με τον μύκητα Emericella stella-maris, ένα νέο είδος Emericella που περιγράφηκε μόλις πρόσφατα. Η παρούσα περίπτωση είναι η πρώτη κλινική περίπτωση από την οποία απομονώθηκε το καινούργιο αυτό είδος Emericella.Ο ρόλος ωστόσο του μύκητα αυτού ως παθογόνου παραμένει αδιευκρίνιστος.

Kingella kingae: Αίτιο σηπτικής αρθρίτιδας σε υγιές παιδί

M. Δασκαλάκη1, Α. Μακρή1, Ι. Παπαπαρασκευάς3, Μ. Πετρά2, Ε. Στάϊκου1, Ι. Χάγερ2,Α. Τσακρής3, Α. Βογιατζή1

1 Εργαστήριο ΚλινικήςΜικροβιολογίας, Γ.Ν. Παίδων Πεντέλης

2 Ορθοπαιδική Κλινική,Γ.Ν. Παίδων Πεντέλης

3 ΕργαστήριοΜικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Η Κingella kingae είναι ένα απαιτητικό βραδέως αναπτυσσόμενο Gram-αρνητικό βακτήριο, που αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως αίτιο διεισδυτικών λοιμώξεων σε υγιή νήπια. Αποικίζει συχνά το ανώτερο αναπνευστικό. H πρόοδος των τελευταίων ετών στην ανίχνευση και απομόνωση απαιτητικών μικροβίων όπως η K. kingae συνέβαλε αποφασιστικά στην αναγνώριση του βακτηρίου αυτού ως σημαντικού αιτίου λοιμώξεων οστών και αρθρώσεων καθώς και βακτηριαιμιών. Περιγράφεται περίπτωση σηπτικής αρθρίτιδας της δεξιάς κατ’ ισχίον άρθρωσης σε θήλυ νήπιο από το αρθρικό υγρό του οποίου απομονώθηκε K. kingae. Η απομόνωση δεν κατέστη δυνατή από την πρωτοκαλλιέργεια στα συνήθη θρεπτικά υλικά αλλά από την ανακαλλιέργεια του ζωμού φιάλης αιμοκαλλιέργειας στην οποία αρχικά είχε ενοφθαλμιστεί το αρθρικό υγρό. Ο έλεγχος ευαισθησίας στα αντιβιοτικάσυνέβαλλε στην τροποποίηση της χορηγούμενης για σηπτική αρθρίτιδα εμπειρικής θεραπείας και η ασθενής εξήλθε μετά από νοσηλεία τριών εβδομάδων σε άριστη κατάσταση.

Η ιστορία της λύσσας στην Ελλάδα

Κ. Τσιάμης1, Γ.Βρυώνη2, Ε. Πουλάκου-Ρεμπελάκου1, Α. Τσακρής2

Εργαστήριο Ιστορίας της Ιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστημίου Αθηνών

Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η μελέτηπαρουσιάζει την ιστορία της λύσσας στην Ελλάδα από την αρχαιότητα έως τιςημέρες μας. Η νόσος ήταν ενδημική στην Ελλάδα για αιώνες και παρά την ανακάλυψητου αντιλυσσικού εμβολίου από τον Louis Pasteur, η νόσος παρέμενε θανατηφόραγια τους ανθρώπους. Σταθμός στον αντιλυσσικό αγώνα στην Ελλάδα αποτέλεσε ηίδρυση του Λυσσιατρείου Αθηνών από τον μικροβιολόγο Παναγιώτη Παμπούκη το 1896.Η εφαρμογή της αντιλυσσικής θεραπείας οδήγησε σταδιακά στην μείωση τηςθνητότητας στο 0,2%. Κατά τον 20ο αιώνα, το Ελληνικό Κράτος ίδρυσε έξιΛυσσιατρεία στα οποίαπραγματοποιούνταν ο εργαστηριακός έλεγχος και η αντιλυσσική θεραπεία. Οιμαζικοί εμβολιασμοί των σκύλων από το 1949, οδήγησαν σταδιακά στην εξάλειψη τηςλύσσας στον άνθρωπο. Από το 1970, η Ελλάδα ήταν ελεύθερη από τη νόσο. ΤονΟκτώβριο του 2012, η νόσος εντοπίστηκε ξανά σε αλεπούδες στην Βόρεια Ελλάδα. Ηνόσος υφίσταται ως φυσική λοίμωξη στα ζώα του δάσους και οι Υγειονομικές Αρχέςπρέπει να είναι πάντα σε ετοιμότητα για την αποφυγή της και στους ανθρώπινουςπληθυσμούς.